Half Nederland buitelde over de plannen van de ING heen. Dat is niet het eerste Big Data voorbeeld waar menigeen onrustig van werd. Bij Equens ging het over transactiegegevens van pinbetalingen, bij de BAS groep over WIFI-tracking. Op de keper beschouwd voldoen de plannen van deze bedrijven echt wel aan de Europese richtlijnen bescherming persoonsgegevens. Kennelijk is er iets anders aan de hand. Wettelijk is niet synoniem aan wenselijk.

We hebben een samenleving gekend waar eenieder van alles wist van de ander. Of het nu in een dorp was of een wijk in een grote stad. De bakker, slager of kruidenier zij kenden ons, de familie, wisten doorsnee welke boodschappen je kwam halen en, net als bij Wehkamp, kon je op de pof spullen bestellen. Zij vroegen en passant ook nog even hoe het met je moeder ging als zij ziek was. De sociale controle was groot, als je rottigheid uithaalde was er altijd wel iemand die je kende of herkende. Jaarlijks kregen we ook nog een groot boek met alle NAW-gegevens van elke inwoner gratis van de KPN, mits je een telefoon had. Heel vaak wordt met weemoed over deze periode gesproken. Het woord vertrouwen stond centraal. De kennis werd positief gebruikt en ons leven veraangenaamd.

 

Nu worden deze alledaagse weetjes data genoemd. Gemakshalve noem ik de gegevens die over personen gaan social data en social big data. We zijn in de loop der jaren gegroeid naar een meer anonieme samenleving en met social big data kunnen we weer terug naar het aangename en veilige dorpsleven van toen. Toch voelt het ‘scary’ aan dat organisaties van alles over ons weten.Het wordt voor consumenten steeds lastiger om zich aan big data-systemen te onttrekken. Feitelijk is er geen ontkomen aan, data omringt ons. Dagelijks verrijken we met ons alledaagse gedrag de beschikbare data over ons en onze samenleving. Allerlei regeltjes over dataopslag gaat in een digitale wereld ons niets brengen. De data is er, blijft er en groeit elke dag.

 

Vanuit het Big Data Value Centrum willen wij graag een bijdrage leveren aan deze discussie en de ruimte creëren voor de kansen die Big Data ons als samenleving kan bieden. In dit licht is het beter om ons te ‘vermannen’, het gaat niet om de dataopslag maar om het gebruik van data. Het bedrijfsleven en de burgers moeten werken aan een zelfregulering, gebaseerd op wederzijds vertrouwen. Een ‘Kohnstamm-proof ‘concept, waardoor er weer vertrouwen ontstaat en dus ruimte voor creativiteit en innovatie. Essentieel bij deze discussie is ook het gevoel dat we als samenleving en individuen weer de situatie weer ‘under control’ hebben en zelf bepalen wanneer we onze persoonlijke gegevens beschikbaar stellen en wanneer niet.